Is wantrouwen hetzelfde als gebrek aan zelfvertrouwen?

Doubt whom you will, but never yourself.

Christian Nestell Bovee

Is het zo dat als we anderen niet vertrouwen we eigenlijk onszelf niet vertrouwen?

De quote van Christan Nestell Bovee raakt me. Ik denk aan het vertrouwen van andere mensen, hoeveel ik dat doe en hoe vaak. Dan naar hoeveel andere mensen anderen vertrouwen en ik realiseer dat het steeds over die ander gaat. In een sessie met een cliënt deponeerde zij de stelling ‘het overgrote deel van de mannen is niet te vertrouwen’. Interessante stelling, dacht ik toen. Ik stelde voor hiernaar te kijken en voor het gemak het te beperken tot de nederlandse bevolking. En ik begon met een grof rekensommetje; we hebben 17 miljoen Nederlanders en grof gezegd is de helft man, dus 8,5 miljoen mannen. Ik vroeg haar hoeveel van die 8,5 miljoen zij verstond onder het overgrote deel. Ze lachte, want ze had me door en zei toen schaapachtig “Één of twee.”. Aha, dus één of twee van die 8,5 miljoen mannen is het overgrote deel, lachte ik terug. En die één of twee mannen hebben waarschijnlijk een naam. Nou eigenlijk maar één en ja die heeft een naam; de ex man.

Alles wat we doen, elk gedrag doen we vanuit een positieve intentie naar onszelf. Soms is zo’n gedrag ontwikkeld in het verleden en werkt het ons tegen in het heden. Het generaliseren is zo’n prachtig, biologisch, psychologisch gedrag wat een beschermingsmechanisme is. Het helpt in heel veel gevallen, maar vaak ook niet. Als iemand ons pijn heeft gedaan, toen we vol vertrouwen waren, zullen we deze pijn in de toekomst willen vermijden. ‘Dit laat ik me niet nog eens overkomen!’ Onze hersenen zoeken naar patronen en ineens is het overgrote deel van de mannen onbetrouwbaar. Stel je onze voorouders voor die in de natuur leefden en ziek werden van het eten van een rood besje. Geheid dat die voorouder alle rode besjes vermijdt en terecht, want anders wordt je ziek. Jammer van de andere goede rode besjes die lekker en gezond zijn, maar gelukkig is er genoeg ander eten.

En ineens vroeg ik me af, is het ook een kwestie van zelfvertrouwen. Als iemand mij pijn doet, wanneer ik hem of haar heb vertrouwd. Dan heb ik daarin een misrekening gemaakt. In hoeverre kan ik mijzelf vertrouwen op mijn eigen inschatting. En om mijzelf te beschermen, want kennelijk kon ik die situatie niet goed inschatten, generaliseer ik. Mijn hersenen zoeken een patroon en in het vervolg vertrouw ik die situatie of die bepaalde personen niet meer. Maar eigenlijk vertrouw ik mezelf niet. En dit is een leuk inzicht. Want de ander of de buitenwereld kunnen we niet veranderen. Maar onszelf wel! Wij kunnen onszelf vergeven en van onze ‘fouten’ leren en onze eigen pijn helen. Hoe heerlijk deze oplossing. En laat hypnotherapie daar geweldige technieken voor hebben.